Geleceğin hastalığı Alzheimer ve sinir sistemi anatomik yapılar  

Nurullah YÜCEL, Betül ÇETİNTULUM HUYUT, Ayşenur ÖZMEN, Muzaffer ŞEKER


Amaç
Alzheimer hastalığı (AH) demansın (bunama) en yaygın türüdür. Hastaların günlük aktivitelerini etkileyen bellek, dil, problem çözme ve diğer bilişsel becerilerdeki zorluklarla karakterize bir bozukluktur.
Hastalar son evrelerinde yatağa bağlı ve yirmi dört saat bakım gerektirir duruma gelmektedir.1
2010 yılında demansın tüm dünyada 35.6 milyon kişiyi etkilediği, bunların çoğunun AH'ye bağlı olduğu ve bu sayının her 20 yılda iki katına çıkacağı tahmin edilmektedir. Hastalık genellikle yaşlı kişileri etkilemektedir ancak tüm vakaların % 2-10'unun 65 yaşından önce başlayacağı tahmin edilmektedir.
Alzheimer tanısının temel dayanağı klinik değerlendirmedir. Nöropsikolojik değerlendirme hem hastalığı hem de hastanın yaş ile ilişkili bilişsel bozukluklarını değerlendirmek için önemlidir.3
Günümüzde görülme oranın her geçen yıl katlanarak arttığı AH’nın sinir sistemimizde hangi anatomik yapıları etkilediğini araştırmayı hedefledik.

Gereç ve Yöntem
Geleceğin hastalığı olan AH’nın sinir sisteminde hangi organları etkilediği son beş yılın literatür taraması yapılarak araştırıldı.

Bulgular
Hemispherium cerebri’nin medial yüzeyinde bulunan ve Lobus parietale dexter’in parçası olan precuneus dexter’in başlangıç bölümünde glukoz metabolizması azalmasının AH’da bellek bozukluğu ve hafıza kaybının erken tanısında belirti olabileceği düşünülmektedir.
AH’da bilgi depolama ve hafızalama ile ilgili olan Polus temporalis sinister, Gyrus frontalis inferiorun pars triangularis parçası, Hippocampus dexter ve sinister, Gyrus occipitalis, Gyrus lingualis dexter, Gyrus occipitalis medialis sinister, Gyrus cinguli medialsi dexter ve Gyrus angularis dexter bölgelerinin aktivasyonunda düşüş gözlemlendiği tespit edildi.
Alzheimer hastalarında Lobus temporalis medialis yapılarda Substantia gyrisa hacminde azalma ve hippocampus sinister’de yapısal değişikliklerin daha belirgin olduğu gözlemlenmiştir.6

Sonuç
Geleceğin hastalığı olan Alzheimer Hastalarında son yıllarda yapılan çalışmaların sinir sisteminin Lobus temporalis, Lobus frontalis ve Hippocampus yapıları üzerine yoğunlaştığı tespit edildi. AH’da beynin hangi yapılarını etkilediği ile ilgili bilgilerin günümüzde netleşmediği ve bilimsel çalışmaların hala devam ettiği görüldü